Gevaş ilçesindeki en büyük ikinci Türk-İslam mezarlığı olan Selçuklu Mezarlığı’ndan taşınan taşlarla yapılan lakin vakitle su altında kalan iskelede geçen yıl ortaya çıkan 35 mezar taşının Van Müzesi’ndeki paklık süreçleri tamamlandı.
Müzenin taş laboratuvarında uzman grup tarafından yürütülen çalışmayla 2 metrelik mezar taşları, Van Gölü’nün tuzlu ve sodalı suyu ile yosunlardan arındırıldı.
Gözeneklerin kapatılması için esirgeyici hususlar uygulanan ve üzerindeki yazı ile klâsik motifleri tekrar ortaya çıkarılan taşlar, vinç yardımıyla kamyona alınarak ilişkin oldukları Selçuklu Mezarlığı’na taşındı.
Mezarlıktaki kazıların bilimsel danışmanlığını yapan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış ve takımınca çözümlemeleri yapılacak taşlar, mezarlıkta konumlandırılarak korunması sağlanacak.
“Gelecek kuşaklara aktarılması sağlanacak”
Müze müdürü Erdal Acar, tarihi mezar taşlarının Selçuklu Mezarlığı’nın karşısındaki kıyıda 1940’lı yıllarda iskele imalinde kullanıldığını tespit ettiklerini söyledi.
Taşların muhafaza altına alınması için titiz bir çalışma yürüttüklerini anlatan Acar, “Taşları gölden alarak müzedeki taş laboratuvarına götürdük. Arındırma havuzlarında 3-4 farklı süreçten geçirildi. Üzerlerinde biriken tuz ve soda unsurlarından arındırıldı. Mekanik temizlemeler yapıldı. Liken katmanları, kararmalar temizlendi. Çalışmalar yaklaşık bir yıl sürdü” dedi.
Taşları Selçuklu Mezarlığı’nda muhafazaya devam edeceklerini belirten Acar, şunları kaydetti:
“Taşlar ilişkin oldukları yere kavuştu. Taşlar için farklı bir düzenleme yaparak kentimize gelen yerli ve yabancı turistlerin istifadesine sunacağız. Taşlar, yaklaşık 80 yıl sonra ilişkin oldukları yere taşındı. (Mezarlıktaki) Özgün yerleri bilinmediği için yeni bir uygulama yapılacak. Yaptığımız onarım ve konservasyon süreçleriyle bu taşların gelecek kuşaklara aktarılması sağlanacak.”
“Dünya kültürel mirası açısından epey önemli”
Doç. Dr. Ercan Çalış, “Atalarımızdan kültürel miras olarak kalan ve yıllardır gölde atıl durumda olan taşların yine mezarlığa getirilmesi dünya kültürel mirası açısından epeyce kıymetli. Yakın bir vakitte taşlar, uygun görülen yerlerde konumlandırılacak. Böylelikle taşları muhafaza altına alacağız” diye konuştu.
