Dışişleri Bakanı Hakan Fidan; Türkiye, Finlandiya, İsveç ortasında NATO’nun Brüksel karargahında yapılan Daimi Ortak Mekanizma’nın beşinci toplantısının akabinde; “Terörle çaba alanında İsveç’in NATO üyeliğinin ittifaka rastgele bir risk getirmemesi, tam aksine olumlu bir katkıda bulunması gerekir. İsveç’in Türkiye için inançlı bir müttefik olacağını bilmemiz gerekiyor. PKK, FETÖ üzere terör örgütleri ve bunlarla irtibatlı yapılar İsveç sokaklarında şovlara devam edecekse, eleman devşirebilecekse, mali kaynaklara erişim sağlayabilecekse mevzuat değişikliğinin Türkiye için bir manası açıkçası kalmıyor. Münasebetiyle İsveç’in Üçlü Muhtıra’daki tüm taahhütleri yerine getirdiği argümanını ayrıyeten incelemek gerekiyor” dedi.
NATO’nun Madrid Tepesi öncesinde Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in 28 Haziran 2022 tarihinde imzaladıkları Üçlü Muhtıra’da tesis edilen Daimi Ortak Mekanizma’nın beşinci toplantısı, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in mesken sahipliğinde bugün Brüksel’de yapıldı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan başkanlığındaki Türk heyetinde MİT Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç ve Bakan Yardımcısı Büyükelçi Burak Akçapar yer aldı.
Dışişleri Bakanı Fidan, görüşmenin ardından basın açıklaması yaptı. Fidan, Türk heyetinin evvel NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ile bir ortaya geldiğini belirterek şöyle devam etti:
“Kendisinin misyonunun uzatılması vesilesiyle tebrik ettik. Biliyorsunuz, 1 yıl mühletle kendisinin misyonu uzatıldı. Sayın Cumhurbaşkanımızın olumlu oy kullanılması konusunda talimatlarını Temsilciliğimize iletti. Türkiye’nin görüşü burada olumlu oldu. Öbür ülkelerin de olumlu görüşüyle kendisinin vazifesi 1 yıl daha uzatıldı ve kendisini de bu mevzuda tebrik ettik.
Genel Sekreter’in iştirakiyle İsveç ve Finlandiya heyetleriyle üçlü formatta görüştük. Bu görüşmeden sonra da Finlandiya Dışişleri Bakanı ile ayrıca bir görüşmemiz oldu. Üçlü görüşmemizde İsveç’in NATO’ya iştirak sürecini ele aldık. Geçtiğimiz yıl 28 Haziran 2022 tarihinde Madrid Zirvesi’nin çabucak öncesinde ülkemiz ile İsveç ve Finlandiya tarafından Üçlü Muhtıra müzakere edilerek imzalanmıştı. Üçlü Muhtıra sayesinde Madrid Zirvesi’nde her iki ülkenin de NATO’ya katılmaya davet edilmeleri mümkün olmuştu. Üçlü Muhtıra bir yol haritası niteliğinde. Her iki ülke terör örgütlerinin ülkelerindeki eleman devşirme, finansman ve propaganda faaliyetlerini engellemeyi, Türkiye’nin güvenliğine kasteden terör örgütlerine takviye vermemeyi ve ülkemize yönelik savunma sanayi yahut askeri teçhizat ihracatı alanındaki kısıtlamaları kaldırmayı taahhüt etmişlerdir. Bu taahhütlerin uygulanmasının takibi için de Daimi Ortak Mekanizma’nın kurulması kararlaştırılmıştı.
“MÜSTAKBEL MÜTTEFİKLERİN TÜRKİYE’YE ASKERİ GEREÇ İHRACATINDA YAPTIRIM VE KISITLAMA UYGULAMAMALARI GEREKİR”
Daimî Komite Toplantısı’nın dördüncüsünü 14 Haziran 2023 tarihinde Türkiye’de yaptık. NATO siyasi ve askeri bir ittifaktır. NATO’ya katılma isteğindeki ülkelerin, ittifakın iki temel tehditten biri olarak tespit ettiği terörizmle gayret konusunda sağlam hal sergilemeleri kuraldır. Ayrıyeten, müstakbel müttefiklerin Türkiye’ye askeri gereç ihracatında yaptırım ve kısıtlama uygulamamaları gerekir. Bunlar, müttefiklik hukukunun en temel gereğidir. Bunlar ayrıyeten İsveç’in Üçlü Mutabakat çerçevesinde kabul ettiği yükümlülüklerdir. Sürecin en başından bu yana biz bu anlayışla hareket ettik. İttifakın açık kapı siyasetine en güçlü dayanağı veren müttefiklerden biri olduk. Gerçekten Finlandiya, geçtiğimiz Nisan ayının ortasında Meclisimiz tarafından tamamlanan onay süreci sonrası ittifaka üye oldu. Münasebetiyle İsveç’in NATO’ya üyeliğini yükümlülüklerini yerine getirerek başarabilir.
“İSVEÇ’İN TÜRKİYE İÇİN İNANÇLI BİR MÜTTEFİK OLACAĞINI BİLMEMİZ GEREKİYOR”
Bugün, 14 Haziran’daki Daimî Ortak Sistem Toplantısı sonrasında İsveç’in bu yolda ek bir ilerleme sağlayıp sağlamadığını bir sefer daha gözden geçirdik. İsveç, mevzuat değişikliği manasında birtakım adımlar attı.
Ancak mevzuat değişikliklerinin artık fiiliyata yansıması gerekiyor. İsveç’teki güvenlik sistemi alt yapısının provokasyonlara mahzur teşkil edecek bir sistem üretememesi bizi açıkçası düşündürüyor. Terörle uğraş alanında İsveç’in NATO üyeliğinin ittifaka rastgele bir risk getirmemesi, tam bilakis olumlu bir katkıda bulunması gerekir. İsveç’in Türkiye için inançlı bir müttefik olacağını bilmemiz gerekiyor. PKK, FETÖ üzere terör örgütleri ve bunlarla irtibatlı yapılar İsveç sokaklarında şovlara devam edecekse, eleman devşirebilecekse, mali kaynaklara erişim sağlayabilecekse mevzuat değişikliğinin Türkiye için bir manası açıkçası kalmıyor. Münasebetiyle İsveç’in Üçlü Muhtıra’daki tüm taahhütleri yerine getirdiği tezini ayrıyeten incelemek gerekiyor.
“MEVZUBAHİS OLAN YAŞAMSAL ÇIKARLARIMIZ VE ÜLKEMİZİN BEKASIDIR”
Öte yandan Kurban Bayramı’nın birinci gününde milyarlarca Müslüman’ın kutsal kitabı Kuran’ı Kerim’e alçakça saldırılmasına müsaade verilmesi asla göz gerisi edebileceğimiz bir durum değildir. Terör örgütlerinin ekmeğine yağ süren bu cins aksiyonlara müsaade veren bir ülkenin terörle uğraşta nasıl bir rol oynayabileceği de ayrıyeten tartışmaya açık hâle geliyor. Mevzubahis olan yaşamsal çıkarlarımız ve ülkemizin bekasıdır. Devletimizin ve milletimizin güvenliğidir. Bu türlü bir mevzuda vakit baskısının bir metot olarak kullanılmasını hiçbir vakit tasvip etmedik.”