Anayasa Mahkemesi’nin Resmi Gazete’de yayımlanan kararına nazaran, Prof. Dr. Canan Karatay, 2016’da katıldığı yaklaşık 5 saat süren bir televizyon programında, beslenmenin değeri, depresyonla beslenme ortasındaki bağ bahislerine değindi, ilaç şirketlerinin ticari dertle hareket ettiğine, antidepresanlarla keyifli olunamayacağına lakin sağlıklı beslenmeyle keyifli olunabileceğine dair iletiler verdi.
Söz konusu yayın üzerine İstanbul Tabip Odası Onur Kurulu, Karatay hakkında disiplin soruşturması başlattı. Soruşturma sonunda Karatay’a 1325 lira para cezası verildi. Türk Tabipler Birliği Yüksek Onur Heyeti da kararı onadı.
Karatay’ın, ceza kararının iptali istemiyle açtığı dava Ankara 13. Yönetim Mahkemesi’nce, yaptığı istinaf başvurusu da bölge yönetim mahkemesince reddedildi. Bunun üzerine Karatay, Anayasa Mahkemesi’ne hak ihlali teziyle kişisel müracaat yaptı.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 26’ncı hususunda teminat altına alınan tabir özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti ve Karatay’a 18 bin lira manevi tazminat ödenmesini kararlaştırdı. Ayrıyeten, tekrar yargılama yapılmak üzere kararın Ankara 13. Yönetim Mahkemesine gönderilmesini kararlaştırdı.
‘İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE MÜDAHALE’
Anayasa Mahkemesinin kararında, Anayasa’nın 26’ncı hususuna nazaran herkesin söz özgürlüğünün bulunduğu, bunun fakat kanunda belirtilen kurallarda sonlandırılabileceği, Karatay’ın açıklamaları nedeniyle cezalandırılmasının da söz özgürlüğüne müdahale manası taşıdığı kaydedildi.
Karatay’ın, şahısların sıhhati için tehlikeli olabilecek yanlış bilgileri tabip sorumluluğuna uygun olmayacak hal ve tekniklerle yaydığı gerekçesiyle cezalandırıldığı aktarılan kararda, “Hiç elbet yanlış bilgilerin yönetilmesi de sıhhat siyasetlerinin asıllı bir kesimini oluşturmaktadır. Lakin bunu yaparken devlet, söz özgürlüğüne de hürmet göstermelidir” değerlendirmesi yer aldı.
Verilen idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada lokal mahkemenin, Karatay’ın açıklamalarının halk sıhhatine nasıl bir ziyan verdiğine dair değerlendirmenin yer almadığı belirtilen kararda, kardiyoloji ve iç hastalıkları uzmanı Karatay’ın Türkiye’nin bilinen akademisyen ve bilim insanlarından olduğu ve tıp alanında yaşanan gelişmelerin müracaatçının ilgi alanında bulunduğu vurgusu yapıldı.
‘BİLİM İNSANLARININ HER SÖYLEDİĞİ MUTLAK YANLIŞSIZ DEĞİLDİR’
Başvurucu Karatay’ın, kendi bakış açısından hakikat beslenmenin şahısların ruh sıhhatini olumlu olarak etkilediğini herkesin anlayabileceği bir lisanda anlattığı belirtilen kararda, “Başvurucunun kimi sözlerinin meslektaşlarını eleştirdiği hatta abartıya kaçtığı kabul edilse bile bir bilim beşerinin yerine kendini koyup aşikâr bir durumda kullanılacak tabir formunun ne olacağını belirlemek yargı mercilerinin vazifesi olmamalıdır” tespiti yer aldı.
Bilim insanlarının ve akademisyenlerin her söylediğinin mutlak manada gerçek olduğunun söylenemeyeceği, bununla bir arada birbirlerinden farklı, alternatif bakış açılarının herkes için daha yanlışsız düşünme imkanı yarattığı tabir edilen kararda, “Başvurucuya disiplin cezası verilmesi ile Anayasa’nın 26’ncı unsurunda müdafaa altında olan tabir özgürlüğüne yapılan müdahalenin daha ağır basan bir toplumsal gereksinime karşılık gelmediği üzere orantılı da olmadığı sonucuna varılmıştır” tespiti yer aldı.
Prof. Dr. Canan Karatay, daha evvel de “şeker yükleme testlerine” ait tıbbi içerikli açıklamalar yapmış, bu nedenle 15 gün süreksiz olarak meslekten alıkoyma cezası almış, Anayasa Mahkemesi bu ceza tarafından de söz özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetmişti. (HABER MERKEZİ)